Elektromıknatıs nedir, nasıl yapılır?

Mıknatıslar kendi manyetik alanlarını üreten malzemelerdir. Doğal mıknatısların yanında yapay mıknatıslar da vardır. Günlük hayatta kullandığımız mıknatısların tamamı yapay mıknatıslardır. Elektromıknatıslar da bu yapay mıknatıslardan biridir. Bu mıknatıslar basit manyetik cisimlerin yani ferromanyetik maddelerin üzerine sarılan bakır telden akım geçirilerek oluşturulan geçici mıknatıslardır. Manyetik cismin etrafına sarılan bakır telle oluşturulan düzeneğe ‘’bobin’’ adı verilir.

Elektromıknatısların her iki ucu da manyetik maddeleri çeker. Fakat bobin üzerindeki akım geçişi durduğu an bobinin etrafına sarıldığı manyetik cisim mıknatıs özelliğini kaybeder. Genelde telin etrafına sarıldığı maddeler yumuşak metallerdir. Genelde demirin ısıtılıp yavaş yavaş soğutulmasıyla elde edilir. Yumuşak metaller daha kolay atom kaybettikleri için daha kolay mıknatıslanırlar.

Elektromanyetik mıknatıslarda da manyetik alnın yönü diğer mıknatıslarda da olduğu gibi N kutbundan S kutbuna doğrudur. Bu mıknatıslarda kutupları bulmak için akımın yönü ve bobinlerin sarılma şeklinden yararlanırız. Sağ elimizi bobinlerin sarılma yönüne doğru kavrarız ve sağ elimizin baş parmağı her zaman N kutbunu gösterir. Ya da akımın girdiği yerin S çıktığı yerin ise N kutbu olduğunu söyleyebiliriz.

Bir elektromıknatısın çekim gücü: telden geçen akımla, bobindeki sarım sayısıyla, pilin gerilimi ve pil sayısı ile doğru orantılıdır. Elektromıknatıslar diğer mıknatıslardan farklı olarak çekim gücü kontrol edilebilen fakat akım geçişi durdurulduğunda mıknatıs özelliklerini kaybeden mıknatıslardır.