Termal Macunlar Neden Bilgisayarlar İçin Çok Önemli?
İsmini belki de çok fazla duymadığınız bir malzeme olan termal macun, bilgisayarların işlemcileri ve ekran kartları için çok önemli bir role sahiptir.
Bilgisayarlar ve ekran kartları yoğun iş yükü altında çalıştırıldıklarında aşırı derecede ısınırlar. İşlemci ve ekran kartlarının yüksek performans ile stabil bir şekilde çalışmaya devam edebilmesi için bu ısıyı en hızlı şekilde dışarı aktararak soğumaları gerekmektedir.
Termal macun; işlemci ve soğutucu arasına ince bir tabaka olarak sürülen, ısı akışını hızlandıran bir malzemedir. İşlemci ve soğutucunun temas eden metal yüzeyleri mikroskobik düzeyde bakıldığında tamamen pürüzsüz değildir. Bu durum arada hava boşluklarının oluşmasına sebep olur ve ısı aktarımı maksimum düzeyde olmaz. Fakat araya termal macun sürüldüğünde tüm boşluklar kapanarak tam iletim sağlanır ve ısı aktarım hızı maksimum olur.
Fizik dersinde Isı ve Sıcaklık ünitesinde öğrendiğiniz “ısı iletkenlik katsayısı” terimi, termal macunlar için en önemli ve en belirleyici özelliktir. Bilindiği üzere ısı iletkenlik katsayısı büyük olan malzemeler, ısıyı hızlı bir şekilde transfer ederler. Dolayısıyla ısının hızlı bir şekilde transfer edilebilmesi için, ısı iletkenlik katsayısı büyük olan termal macunlar tercih edilmeli.
Ayrıca işlemcinin boyutları belli bir değerde olduğu için, termal macunu işlemci üzerine ince bir tabaka olarak sürmek önem arz ediyor. Çünkü ısıyı iletecek malzemenin kalınlığı arttıkça ısı iletim hızı azalır. Dolayısıyla ısıyı hızlı bir şekilde aktarmak istiyorsak; termal macunu işlemci üzerine bolca değil, ince bir tabaka olarak sürmemiz gerekir.
Termal macunlar için yoğunluk ve viskozite özellikleri de önemlidir. Isının hızlı bir şekilde transfer edilebilmesi için termal macunun yoğunluk değerinin 2,5 g/cm³ değerinde olması gerekir. Bu değer altın orandadır diyebiliriz. Çünkü yoğunluk bu değerin altına düştüğünde veya üstüne çıktığında ısı iletim hızı düşmektedir. Viskozite; bir maddenin akmaya karşı gösterdiği direnç olarak ifade edilir. Dolayısıyla viskozitesi küçük termal macunlar yüksek sıcaklıklarda işlemcinin üzerinden akabileceği için, viskozitesi yüksek olan termal macunlar tercih edilmelidir ki yüksek sıcaklıklarda bile işlemcinin üzerinden akmasın.
Termal macunlar metal partiküllü ve silikon bazlı olmak üzere iki çeşittir. Metal partiküllü olanları herhangi bir akma veya başka devre elemanlarına yanlışlıkla temas etmesi durumunda elektrik iletkenliğinden dolayı diğer devre elemanlarına zarar verebilir, hatta kısa devre sonucu bilgisayar kullanılmaz hâle gelebilir. Silikon bazlı olanların elektrik iletkenlik özelliği olmadığı için böyle bir risk bulunmuyor. Bu yüzden genelde silikon bazlı olanları daha çok tercih ediliyor.
Eğer bilgisayarınız son zamanlarda gereğinden fazla ısınıyor ve performansı giderek düşüyorsa büyük ihtimalle işlemci üzerindeki termal macun özelliğini kaybetmiş ve değişmesi gerekiyordur. Yani yeni bir bilgisayar almanıza gerek yok. Termal macun yenilendiğinde, bilgisayarınızın ilk gün ki gibi yüksek performanslı ve çok fazla ısınmadan çalıştığını fark edeceksiniz. Üreticiler termal macunlar için 1-2 yıl, en kaliteli olanları da 8 yıla kadar garanti verebiliyor.
Unutmayın ki termal macunu herkes değiştiremez. Ancak teknik bilgisi olan biri değiştirebilir. Eğer teknik bilginiz yok ise en doğru karar bilgisayarı teknik servise vererek bu işlemi gerçekleştirmeniz.
Umarım verdiğimiz bu bilgilerle elektronik eşyaları ve malzemelerini daha doğru ve bilinçli şekilde tüketirsiniz. Bilinçsizce kullanılan ve bozulduğunu düşünüp hızlıca yenisi alınan elektronik eşyaların çevreye vereceği zararı herkesin bilmesi ve farkında olması gerekiyor.