Nöronda İmpuls Oluşumu ve İletimi
NÖRONUN İŞLEYİŞ MEKANİZMASI
İnsan vücudunda iletişim ve haberleşmenin merkezi sinir sistemidir. Bu sistemin temelini oluşturan sinir hücrelerinin işleyiş mekanizması , vücudun kendi içindeki hücrelerin iletişim yollarını ve şekillerini gösterir. Sinir sisteminin temelini oluşturan nöronlar vücudumuzu ağ gibi sarıp ; gelen uyarıları alır , değerlendirir ve uygun cevabın verilmesini sağlar. Nöronlarda iletişim elektriksel ve kimyasal sinyallerle sağlanır.
Nöronların içinde ve dışında Na ,K ,Ca , Mg, Cl , fosfat iyonu , sülfat iyonu ,proteinler gibi pek çok kimyasal madde bulunur .Bu bileşenlerin yoğunluğuna bakıldığında hücre dışında sodyum iyonlarının hücre içinde potasyum iyonlarının fazla olduğu görülür. Hem oluşan sodyum -potasyum iyon farkı hem de zarın proteinler gibi anyonlara çok az geçirgen olması hücre dışının ( +) hücre içinin ( -) yükle yüklenmesine sebep olur. Oluşan bu yük farkına zar potansiyeli denir . Nöron uyarı almadıysa dinlenme potansiyeli olarak adlandırılır . Bu yoğunluk farkı sodyum potasyum pompası tarafından korunur. Bu kutuplaşmaya polarizasyon denir.
İmpuls iletimi sırasında sodyum kanalları açılarak hücre içine sodyum difüze olur. Aksiyon potansiyeli başlar . Polarizasyon kaybedilerek depolarizasyon gözlenir ve akson boyunca ilerler.
Potasyum kanalları açıldığında hücre dışına potasyum difüze olur .Bu sırada sodyum kanalları kapanır. Zarın yüklenmesi tekrar başladığı için repolarizasyon gözlenir. Sonrasında potasyum kanalları kapanır ve hücre tekrar dinlenme potansiyeline döner . Nöron yeniden impuls almaya hazırdır.